Breda door jouw bril: Ontgroend

Door Gert-Jan van den Bemd | blogrubriek Breda door jouw bril

Dagelijks wandel ik het Rondje Tomaat, de hardloopronde van de vriendin van Lex, hoofdpersonage uit mijn gelijknamige Bredase thriller. Een prachtig rondje, dat je – omdat het een rondje is – overal kan beginnen. Ik start altijd vanaf de Willemstraat en ga in het Valkenbergpark meteen links. Daarna in een vloeiende curve langs de Seeligsingel, de Mauritssingel, de Nassausingel, de Chassésingel, de Marksingel, de Vredenburchsingel, de Weerijssingel, de Tramsingel, en de Academiesingel terug naar de Willemstraat. Binnen een uurtje is het gepiept. Soms loop ik met de klok mee, soms tegen de wijzers van de klok in. Het verveelt nooit. Het is nooit hetzelfde. Breda staat niet stil. Het is geen Almelo waar het wisselen van het stoplicht van rood naar groen dé belevenis van de dag is. Gelukkig is het ook geen Rotterdam, waar de wederopbouw nooit lijkt te stoppen en het gebonk van heimachines nog steeds het nieuwe hart symboliseert.

We zijn het groen in de stad ontgroeid

Breda wordt steeds mooier. We waren al Stad in een park, maar dat ‘een’ klonk wat vrijblijvend, zoiets als ‘stad in een land’ of ‘stad aan het water’. Maar nu is het officieel. We zijn tot National Park City verklaard. In het Engels, dus dan is het een stuk echter. Real, zou je kunnen zeggen.

En het is geen flauwekul, geen holle kreet. We worden écht groener. Uit de kademuren langs de Mark piepen steeds meer plantjes, perken bestaan niet langer uit gemillimeterd gras, maar uit wilde planten die we vroeger onkruid noemden. Een tijdje terug zag ik twee ijsvogeltjes langs de singel! Nou weet ik ook wel dat de opwarming van de aarde het overwinteren van die beestjes in onze regio heeft gestimuleerd, maar toch, het blijft een bijzondere waarneming die hoopvol stemt.

Onlangs maakte ik het Rondje Tomaat niet af en sloeg ik de Claudius Prinsenlaan in. Ik kwam bij de Vlaszak. Ook die heeft een metamorfose ondergaan. Waar eens asfalt lag, kronkelt nu een wirwar van paadjes, voor iedere soort verkeersdeelnemer een. Daartussendoor groeien gras en bomen. En een eindje verderop, aan de Oude Vest bij de Stadsgalerij, staan nu aardappelen en sla. Je mag die sla plukken, gratis.

Ik heb er een tijd staan observeren, bij die sla. Er staat een bord bij: ‘Sla je slag’, maar niemand durfde die kroppen aan te raken. Er werd wel naar gekeken, maar met een blik vol wantrouwen. Alsof er PFAS en zware metalen in zitten, met al die bussen en autoverkeer er vlak langs. Of misschien heeft het te maken met angst voor de natuur. We zijn ontgroend, het groen in de stad ontgroeid. We kennen sla niet van het land, maar uit de koeling van de supermarkt, in plastic zakken, gewassen in ijswater.

Maar we zijn op de goede weg. Breda is National Park City. De eerste in Nederland, de eerste in de EU. Het heeft gewoon tijd nodig. Misschien helpt het als het bord bij de sla wordt aangepast. ‘Free!’ in plaats van ‘Sla je slag’.

Breda staat niet stil

Gert-Jan van den Bemd is schrijver. Vorig jaar verscheen Lex (bekijk de trailer), een thriller die zich in Breda afspeelt. Hij woont in Breda centrum.